چگونه خوب و واضح صحبت کنیم ؟

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم تا بتونیم خیلی رسا و عالی منظور خودمون رو به طرف مقابل برسونیم. چگونه خوب و واضح صحبت کنیم تا جملات زیر رو نشنویم.

• دوباره میگی؟
• چی گفتی؟
• چی شده؟
• یا جملاتی از این قبیل

احتمالاً برای شما هم پیش اومده که وقتی در حال صحبت کردن با شخصی هستید، صحبت هاش رو متوجه نمی شید و به ناچار مجبورید ازش خواهش کنید که جمله اش رو دوباره تکرار کنه و یا اگه از طرف دیگه نگاه کنیم، احتمالاً در مواقعی هم بوده که اشخاصی صحبت های ما رو متوجه نمی شدند و از ما می خواستند که جمله امون رو دوباره تکرار کنیم.

یا تا حالا شده خریدی انجام بدید و زمانی که می خواهید کارت بکشید، فروشنده میگه، ببخشید رمزتون؟ شما رمز رو میگید، اما فروشنده متوجه نمی شه و میگه، ببخشید، متوجه نشدم. حتماً می دونید که یکی از فاکتورهای مهم در پیشرفت و موفقیت شخصی، نحوه صحبت کردنِ، فن بیان ما و نحوه ارتباطِ ما با دیگران هست. در کنار حرفه ای که داریم، حالا هر چیزی که هست (حسابداری، مهندسی و …) اگر نتونیم خوب صحبت کنیم، ارتباط و رفتار درستی با همکارامون نداشته باشیم چجوری میشه انتظار داشته باشیم که پیشرفت کنیم؟

ای کاش در دوران تحصیل مون به جای اینکه فقط روی خواندن و نوشتن، تئوری ها یا فرمول های بی اهمیت، که می تونم به جرأت بگم تا حالا از هیچ کدومشون استفاده نکردیم و به کارمون نیومده، خوب صحبت کردن و برقراری ارتباط موثر رو تدریس می کردند. وقتی ما ندونیم که چجوری گوش بدیم؟ چجوری صحبت کنیم؟ چجوری ارتباط بگیریم؟

پس چجوری توی این دوران که ارتباطات حرف اصلی رو میزنه میخواهیم پیشرفت کنیم؟

در مقاله چگونه خوب و واضح صحبت کنیم قصد دارم نکات و فاکتورهای مهمی رو در این باره با شما به اشتراک بزارم.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : در مورد چی صحبت میکنی؟

حتماً برامون پیش اومده، وارد جمعی شدیم که دارن در مورد موضوعی صحبت می کنند و ما متوجه نمی شیم که موضوع از چه قرارِ و هر چقدر که صحبت می کنند ما از صحبت هاشون سر در نمیآریم.

ذهن ما آدم ها به صورتی طراحی شده که ابتدا باید کلیت موضوع رو متوجه بشه و بعد جزئیات رو درک کنه.

یک مثال:

آیا می تونید حدس بزنید که دستورالعمل زیر مربوط به چه چیزی می باشد؟

1. …………..
2. رمز را وارد کرده
3. گزینه های مورد نظر را انتخاب کرده
4. دکمه تأیید و پایان را می زنیم

فکر میکنید این دستورالعل مربوط به چه چیزی می باشد؟

این دستورالعمل مربوط به دریافت پول از خودپرداز است. دوباره این دستورالعمل را با علمِ به اینکه میدانید مربوط به چه چیزی است بخوانید.

1. ابتدا کارت عابر بانک خود را از سمتی که با علامت مشخص شده است در دستگاه خودپرداز قرار دهید
2. رمز را وارد کرده
3. گزینه های مورد نظر را انتخاب و تأیید کرده
4. و در انتها دکمه پایان را می زنیم

مواردی که بهتره در اول صحبت هامون بهش اشاره کنیم می تونه چیزهایی مثل:

• اشخاص
• مکان
• زمان
• چگونگی
• چرایی

به قول آقای فریدریش نیچه: اگر چرایی یک چیز را بدانید، با چگونگی آن کنار خواهید آمد

پس اگر میخاهید همش ازمون نپرسند:

•  کی بود؟ در مورد کی صحبت می کنی؟
• کِی؟ (زمان)
• کجا؟
• چجوری؟ چی شد؟
• چرا؟

ابتدا کلیت موضوع رو بگیم و بعد بریم سراغ بقیه صحبت.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : از کل به جزء رسیدن

بعد از اینکه موضوع رو مشخص کردیم و برای اینکه بتونیم خوب و واضح صحبت کنیم بهتره که از کل به جزء برسیم تا درک جزئیات راحتر باشه. از کل به جزء رسیدن هم به نوعی می تونه مثل موضوع قبلی باشه، یعنی مشخص کردن موضوع و اینکه داریم در مورد چه چیزی صحبت می کنیم.

همونطور که در مبحث قبل هم گفته شد، ذهن انسان طوری طراحی شده که از کل به جزء برسه. دقیقا مثل یک نقشه ذهنی(Mind Map).

برای دونستن نقشه ذهنی، پیشنهاد میکنم نگاهی به این مقاله بندازید: چگونه متن سخرانی را فراموش نکنیم

البته این مورد (از کل به جزء رسیدن) استثناء هایی هم داره که برای جلب توجه مخاطب در سخنرانی هامون می شه ازش استفاده کرد. به این صورت که ابتدا جزئیات جالبی رو ارائه میدیم، مخاطب رو مشتاق می کنیم و بعد می گیم که در مورد چه چیزی صحبت می کردیم.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : ساده سازی کردن

ذهنِ ما انسان ها طوری خلق شده که از کاه کوه بسازه، یک مشکل ساده رو پیچیده کنه یا برای حل مسئله اش به جای استفاده از راه حل های ساده، از راه حل های پیچیده استفاده کنه.

چیستانی هست که می گه: یک فیل رو چجوری میشه خورد؟

جوابش خیلی ساده است: لقمه لقمه.

خیلی از مسئله های بزرگ با راه حل های خیلی ساده قابل حل هستند.

همیشه به دانشجویانم می گم:

وقتی میخواید موضوعی رو بیان کنید، طوری ساده سازیش کنید که حتی برای یک بچه دبستانی هم قابل فهم باشه.

ساده سازی، دقیقاً کاری هست که خیلی از ماها باید روش وقت بذاریم، در موردش فکر کنیم تا بتونیم به ساده ترین روش انجام یا بیانش کنیم.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : حاشیه نرفتن

اگر در مورد موضوع خاصی صحبت می کنیم، بهترِ که به حاشیه نریم و یک راست بریم سر اصل مطلب.

زمانی که حاشیه میریم طرف مقابل نمی دونه باید چیکار کنه. منظور ما رو متوجه نمی شه.

مثلاً فرض کنید من از کسی می پرسم، چجوری باید یک شرکت به ثبت برسونم؟

و اون طرف جواب میده:

اِ میخای شرکت ثبت کنی، به سلامتی، آقا من ی بچه خواهر دارم ببین اگه میشه دست و بالش رو بگیر ببر پیش خودت، بچه خوبیه … 😐

و آخرش هم اون جوابی که باید بگیریم رو نمی گیریم.

و انقدر این شاخه اون شاخه می کنه که اصلاً متوجه نمی شیم باید چیکار کنیم.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : خوب گوش دادن

قطعاً برای اینکه بتونیم خوب و واضح صحبت کنیم و پاسخ مناسبی به افراد بدیم باید خوب گوش کنیم و فرآیند صحیحِ دریافت پیام و بازخورد دادن به طرف مقابل رو به درستی انجام بدیم.

خیلی از ما صحبت های طرفِ مقابلمون رو می شنویم اما گوش نمیدیم و به جای گوش دادنِ موثر در حال پیدا کردنِ جوابی خوب و کوبنده به طرفِ مقابلمون هستیم.

پیشنهاد می کنم نگاهی به این مقاله بندازید: چگونه فعالانه گوش دهیم

بنابراین برای اینکه بتونیم خوب و واضح صحبت کنیم باید موثر گوش بدیم و درک درستی از صحبت های شخص مقابل داشته باشیم.

---

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : داشتن صدای رسا

تا اینجا در مورد اصول و نکاتی که برای خوب و واضح صحبت کردن باید رعایت می شد صحبت کردیم اما قطعاً علاوه برای موارد و طرز بیان جملات، صدای ماهم می تونه روی خوب و واضح صحبت کردن تأثیر داشته باشه.

بنابراین ما هر چقدر هم جملات رو ساده سازی کنیم و اصولی رو که می بایست انجام بدیم رعایت کنیم اگر نتونیم صدایی واضح و رسا داشته باشیم یک جای قضیه میلنگه.

در ادامه مواردی رو با شما به اشتراک میزارم که می تونیم با دونستن و تمرین کردنِ اونها صدایی رسا و واضح داشته باشید.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : باز و بسته کردن صحیح دهان

اگر کمی دقیق بشیم و به صحبت کردنِ بازیگران، گویندگان و سخنرانان دقت کنیم، متوجه می شیم که این افراد هنگام صحبت کردن دهانشون رو نسبت به مردم عادی بیشتر باز و بسته می کنند.

همین موضوعِ به ظاهر کوچیک و یا شاید هم بی اهمیت باعث میشه کلماتی رو که بیان می کنند به وضوح قابل شنیدن باشه و صحبت هاشون رو خوب و واضح بشنویم.

پیشنهاد می کنم نگاهی به این مقاله بندازید: چگونه جذاب صحبت کنیم

در مقاله پیشنهادی بالا، تمرینی برای صحیح باز و بسته کردن دهان گفته شده که پیشنهاد میکنم مطالعه بفرمایید.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : خوردن اول یا آخر جمله

خیلی وقت ها ما اول یا آخر جملاتی که طرفِ مقابلمون میگه متوجه نمی شیم و به قولی اول یا آخر جمله رو میخوره و بازهم مجبوریم بپرسیم که چی گفتی؟ چی شد؟

برای حل این مشکل هم پیشنهاد میکنم تمرینی که در مبحث قبل ذکر شد انجام دهید، زمانی که بتونیم دهانمون رو صحیح باز و بسته کنیم و کلمات رو به درستی تلفظ کنیم خوردن کلمات هم به صورت خودکار حل میشه.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : موقعیت و وضعیت بدن

موقعیت و وضیعت بدن برای خوب و واضح صحبت کردن یکی از فاکتورهای اساسی است که برای داشتن یک صدای خوب و رسا موثر است.

برای اینکه بتونیم صدایی واضح و رسا داشته باشم باید مسیر بدون مانع برای رسیدن هوا به شُش هامون فراهم کنیم. مثلاً در زمانی که روی صندلی نشستیم و سرمان پایین است و زوم کردیم روی متنی از کتاب، قطعاً نمی تونیم هوای لازم برای شُش هامون تأمین کنیم و وقتی نتونیم هوای مورد کافی تأمین کنیم به احتمال زیاد موقع صحبت کردن (بازدم) نفس کم میاریم و صحبت های ما خوب و واضح شنیده نمی شوند.

بهترین حالت وضعیت بدن برای داشتن صدایی واضح و رسا این است که، صاف بایستیم سر رو مستقیم نگه داریم (چانه موازی زمین باشه، نه به سمت بالا و نه به سمت پائین) و شانه هایمان را کمی به سمت عقب و پایین ببریم، در این حالت راه دم و بازدم هموار میشود و این دقیقاً همان چیزی است که میخواهیم.

البته منظور این نیست که وقتی میخواهیم صحبت کنیم به این حالت در بیاییم، فقط بهترین موقعیت برای داشتن صدایی رسا در این موقعیت است.

اگر هم بر روی صندلی نشسته ایم می تونیم صاف بنشینیم و غوز نداشته باشیم، شانه ها را کمی به عقب و پایین ببریم. و نحوه سر هم موازی با زمین باشد.

وقتی که غوز می کنیم، عضلات بین دنده ها منبسط شده و به طبع جاگیری ریه ها در موقع تنفس جلوگیری می کند.

البته اگر بدن ما موقعیت صحیحی نداشته باشه باز هم می تونیم صدایی واضح و رسایی ایجاد کنیم، اما این کار تلاش و زحمت زیادی لازم داره.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : سرعت صحبت کردن

سرعت صحبت کردن ما در خوب و واضح صحبت کردنِ ما بسیار تأثیر گذار هست. فردی رو تصور کنید که خیلی سریع صحبت می کند و ما چیزی از صحبت هاش متوجه نمی شیم.

شاید هم خودِ ما جزو افرادی باشیم که خیلی سریع و یا کُند صحبت می کنیم.

پیشنهاد می کنم اگر شک داریم که سرعتِ صحبت کردنِ ما چگونه است، صدای خودمون رو ضبط کنیم و بشنویم، اگر هم برامون مقدر بود، می تونیم از کسی این موضوع رو بپرسیم تا متوجه بشیم سرعتی صحبت کردنِ ما به چه صورت است.

البته من پیشنهاد میکنم سرعت صحبت کردنمون نسبت به عمومِ افراد کمی بیشتر باشه، فقط کمی.

چون اگر با سرعتِ پایینی صحبت کنیم خیلی کسالت آور و حوصله سر بر خواهیم بود و فقط با یک تغییر کوچیک می تونیم خیلی جذاب تر و و اضح تر صحبت کنیم.

البته سرعتِ صحبت کردنِ ما بستگی به شهری و زبان و لهجه ما هم بستگی داره که به چه صورت هست. مثلاً اگر در شهری ساکن هستیم که سرعتِ صحبت کردنشون بالا هست، بنابراین سرعتِ متعادل و عرف همین است. این سرعت، سرعتی است که اکثر مردم اون منطقه ازش استفاده می کنند و عرف است. مثلاً مردمان اکثر شهرهای شمالی ایران سرعتِ صحبت کردنشان بسیار بالاتر از شهرها و مناطق دیگر است.

---

چگونه خوب و واضح صحبت کنیم : بیش از حد آهسته و آرام صحبت کردن

قطعاً زمانی که آهسته و آرام صحبت می کنیم صدای رسا و واضحی نخواهیم داشت.

سعی کنیم در صحبت کردن های روزمره خودمون صدایی با انرژی داشته باشیم، وقتی به صدامون انرژی میدیم صدامون هم بلندتر و هم واضح تر میشه.

اگر بخواهیم آروم و آهسته صحبت کنیم خیلی از افراد صدای ما رو نمی شنوند و مجبورند که لب خونی کنند (البته اگر بلد باشند تازه به شرط اینکه دهان ما به درستی باز و بسته شود.)

واقعاً با یکسری تغییرات کوچیک می تونیم خیلی راحت تغییرات بزرگی رو ایجاد کنیم.

---

و در آخر اگر سوالی برایتان پیش آمده یا جایی از مقاله نیاز به توضیح بیشتر دارد و یا اگر نظری درباره این نوشته دارید می توانید در پایین همین صفحه در قسمت نظرات، سوال خودتان را مطرح بفرمایید تا در سریع ترین زمانِ ممکن به آن پاسخ داده شود.

 
دانلود PDF مقاله “چگونه خوب و واضح صحبت کنیم ؟”

[member]

دانلود PDF این مقاله

[/member]