در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم، مبحثی است که خیلی از سخنرانان و یا افرادی که قصد ارائه مطلبی در جمعی دارند باهاش درگیر هستند.

قطعاً انتخاب موضوع و محتویاتی که قرار است ارائه شود اجزاء اصلی یک سخنرانی هستند که باید بهش توجه ویژه ای داشته باشیم تا بتونیم سخنرانی و ارائه موفقی انجام دهیم.

در این مقاله قصد دارم تجربیات و دانش علمی خودم رو در این زمینه با شما به اشتراک بگذارم.

---

 در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : هدف واضح از سخنرانی

دانستن هدف در هر موضوعی بسیار مهم است. اگر ما ندانیم که هدفِ ما از هر کاری چیست و چرا آن کار را انجام می دهیم به احتمال خیلی زیاد نمی تونیم از پَسِ اون کار بر بیاییم و یا اعتماد به نفس کافی برای انجامش نخواهیم داشت.

داشتنِ هدفِ واضح هم جزء جدایی ناپذیر از هر سخنرانی است.

منظور از هدف این است که ما قصد داریم در پایانِ یک سخنرانی مخاطبِ ما دقیقاً باید چه کاری را انجام دهد، یا چه حسی بگیرد و …

بنابراین اگر ما ندانیم هدفِ ما از سخنرانی چیست نمی توانیم مسیرِ حرکتمان را مشخص کنیم و موضوع و محتویات یکدست و عالی ارائه بدیم.

به قول آقای نیچه: اگر چرایی یک چیز را بدانید، با چگونگی آن کنار خواهید آمد.

و به قول دوستِ خوبم آقای محمدپیام بهرام پور، اگر پیش از انتخابِ هدف موضوع خود را انتخاب کنید مطمئن باشید که کار اشتباهی انجام داده اید و درست مثل این می ماند که شما اول سوار اتومبیل شوید و با سرعت ۱۲۰ کیلومتر حرکت کنید و بعد به خود بگوییدکه، خب من کجا باید برم؟ 😐

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : روش و اصول انتخاب موضوع

بعد از مشخص کردنِ یک هدفِ واضح از سخنرانی به سراغ انتخاب موضوع میریم.

انتخاب موضوع بستگی به یکسری موارد داره که اونها رو در ادامه بررسی می کنیم تا بتونیم در نهایت موضوعی جذاب و عالی انتخاب کنیم.

در همین ابتدا پیشنهاد می کنم برای سخنرانی و ارائه های خودمون از موضوعات کلیشه ای و قُلمبه سُلمبه استفاده نکنیم و همچنین از موضوعات کلی بپرهیزم، مثلاً موضوعی مثل “موفقیت” یا موضوعی مثل “خوشبختی”، این موضوعات کاملاً کلی بوده و از طرفی هم این واژه ها برای هر شخصی یک معنی و مفهومی دارند.

هر چقدر موضوعی که انتخاب میکنیم در برگیرنده جزئیات بیشتری باشه بهتره.

مثلاً “راه کارهای موفقیت شغلی برای حسابداران تازه کار”

مخاطب بعد از دیدنِ موضوع باید بداند که دقیقاً در پایان سخنرانی چه چیز دستش را می گیرد.

در سال های گذشته در سخنرانی افراد زیادی به عنوان مخاطب شرکت کرده ام که عناوین و موضوعات خیلی قُلمبه سُلمبه، گُنگ و کلی به کار میبردند. من به عنوان مخاطب نمی دانستم که چرا باید چند ساعت روی صندلی بنشینم و به صحبت هایی که سر و ته ندارد و یا صحبت هایی که به درد من نمی خورد گوش بدم. نمی دانستم که اصلاً موضوع چیست و قرار است در آخرِ سخنرانی چه چیزی دستگیرم شود.

پیشنهاد می کنم نگاهی به این مقاله بندازید: چگونه خوب و واضح صحبت کنیم

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : با خودمان رو راست باشیم

این واضح است که اگر موضوعی را دوست نداشته باشیم و مجبور به ارائه آن باشیم، تمام تلاش خود را برای یک ارائه خوب و عالی نخواهیم کرد.

خوبِ که با خودمون در هر جا و هر زمان رو راست باشیم. قطعاً اگر شغل ما چیزی است که آن را دوست نداشته باشیم، تلاش ۱۰۰% خود را برای عالی انجام دادنِ آن به کار نخواهیم بست و فقط برای اینکه شغلی داشته باشیم و یا از ترس اینکه جایی کاری گیر نمیاد بر سر آن شغل مانده ایم.

اگر موضوع چیزی که قرار است ارائه دهیم را دوست نداشته باشیم و یا مجبور باشیم آن را برای رفع تکلیف ارائه کنیم به احتمال خیلی زیاد توانِ صد در صدی خودمون رو براش نمی گذاریم.

بنابراین با خودمون رو راست باشیم.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : تناسب با زمان

خوب است موضوع سخنرانی که انتخاب می کنیم با زمانی که برای ارائه آن مطلب در اختیار داریم متناسب باشد.

حتماً شما هم سخنران های زیادی رو دید که اول صحبت هاشون میگن: “البته موضوع صحبت من آنقدر طولانی است که نمی شود آن را در این وقت محدود گنجاند”

یا در پایان سخنرانی نمی تونند موضوع رو جمع بندی کنند و زمان اجازه نمیده و صحبت ها رو نیمه کاره رها میکنند و میگن: “این موضوع رو نمی شه در این وقتِ محدود بیان کرد، ببخشید که وقت اجازه نداد به موارد مهم دیگه اشاره کنم”

قیافه من وقتی چنین جملاتی رو از سخنران می شنوم.

از جملات بالا میشه نتایج زیر رو گرفت:

• من به عنوان یک سخنران لیاقت آن را نداشتم که مطلبی رو ارائه دهم که با زمانم تناسب داشته باشد.
• من به عنوان یک سخنران نمی توانم برای صحبت هایی که دارم اولویت بندی کنم و آن ها را به نحوی منسجم ارائه دهم.
• من به عنوان یک سخنران درک و فهم مخاطبم رو با این کارم زیر سوال می برم.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : بیان خاطره یا تجربه

یکی از مواردی که می تونه صحبت های ما رو جذاب و شنیدنی تر کنه این است که خاطرات و یا تجربیات شخصی خودمون رو برای مخاطب بیان کنیم.

بیان خاطرات یا تجربه هایی که مرتبط با موضوع هستند، هم به درک بهترِ آن موضوع می تونه کمک کنه و هم رابطه بهتری رو می تونیم با مخاطب برقرار کنیم.

در اصل بیشتر مخاطبان به دنبال مثالهایی که مرتبط با خودشون هستند می گردند تا بتونند از اون مثال های الگو برداری کنند. زمانی که ما خاطره یا تجربه ای رو بیان می کنیم مخاطب خودش رو به جای میزاره و اون نکاتی رو که به دردش میخوره و به کارش میاد بر میداره. البته نحوه بیان این داستان های شخصی و تجربیاتِ ما هم می تونه خیلی تاثیر گذار باشه تا مخاطب بهش جذب بشه.

استفاده از داستان در سخنرانی ها معجزه میکنند اگر خاطرتون باشه من در زمان بچگی از شنیدن داستان ها خیلی لذت می بردیم و در اون داستان محو می شدیم و به کلی زمان از دستمون در می رفت. و یا دیدن فیلم های سینمایی هم بخاطر اینکه بازگو کننده داستان هستند و بر اساس داستان پیکربندی شده اند برای ما بسیار جذاب هستند، طوری که ساعت ها بدون متوجه شدنِ گذر زمان پای اون فیلم می نشینیم.

در مورد بیانِ یک داستان در سخنرانی در مقالات بعدی بیشتر توضیح خواهم داد.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : تخصص مرتبط با ما

معیار دیگری که برای انتخاب یک موضوع می تونیم ازش استفاده کنیم تخصص، دانش و تجربه ما در آن موضوع است.

فرض کنید شخصی می خواهد در مورد “ثروت، و چگونه ثرتمند شدن” سخنرانی کند و آموزش دهد، در حالی که خودش هشتش گِرو نُه اش است، از این شخص انتظار می رود که اتومبیلی لوکس یا حتی متوسط رو به بالا داشته باشد، اما یک اتومبیل عادی هم ندارد.

اگر موضوع صحبت های ما با تخصص ما هیچ ربطی نداشته باشد، اول اینکه برای مخاطب باور این موضوع که صحبت های یک فرد غیر متخصص را بشنود بسیار سخت است.

دوم اینکه، به احتمال زیاد ما در مورد چیزی که قصد داریم صحبت کنیم اطلاعات کافی و اشراف کافی روی آن موضوع نخواهیم داشت.

بنابراین پیشنهاد می کنم برای انتخاب موضوع ارائه خود از موضوعاتی استفاده کنیم که در تخصص، دانش و تجربه ما جا داشته باشد.

البته این موضوع استثناء هایی هم دارد، مثل ارائه های دانشجویی و یا مواردی که نیاز به تخصص خاصی ندارند و فقط با کمی تحقیق میشه به اونها رسید.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : موضوعی جذاب برای مخاطبان

مخاطبِ ما، اصلی ترین محور در کل سخنرانی است. ما باید بدانیم مخاطب دقیقاً چه میخواهد و نیازهایش را شناسایی کنیم و در مورد مخاطب هر چقدر که میشود اطلاعات جمع آوری کنیم تا بتوانیم موضوعی رو بر اساس نیاز مخاطب طراحی و ارائه کنیم.

به نظر من اگر موضوعی که خودمان فقط به آن علاقه داریم انتخاب کنیم، این نشان از خودخواهی و عدم توجه به مخاطبان است.

در مقالات بعدی در مورد شناخت مخاطب بیشتر توضیح خواهم داد.

اما به طور کلی مواردی که می شه در مورد مخاطب اطلاعات بیشتری کسب کرد عبارتند از:

• حضار چه کسانی هستند؟
• انتظارات آن ها چیست؟
• آن ها چه اطلاعات، شناخت و آگاهی دارند؟
• طرز تفکر آنها چیست؟

ما هر چقدر بتونیم از مخاطب اطلاعات درستی به دست بیاریم کار ما فوق العاده راحت تر میشود و انتخاب هدف، موضوع و پیکربندی بهتری خواهیم داشت.

برای مثال، من چند وقت پیش در سازمانی سخنرانی داشتم، موضوعِ سخنرانی ام “راهکار هایی برای افزایش فروش” بود.

توسط پرس و جو هایی که از برگزار کننده این سخنرانی داشتم، متوجه شدم، در این سازمان مهندسان فروش فقط حقوقی ثابت دریافت میکنند و چه بفروشند و چه نفروشند حقوقی که هر ماه دریافت می کردند را دریافت می کنند.

بنابراین وصل کردنِ چنین مخاطبانی به صحبت هایم که هیچ تمایلی به افزایش فروش خود ندارند کار بسیار دشواری بود، اما از اونجا که من می دانستم آنها حقوقی ثابت دریافت می کنند، صحبت هایم را طوری طراحی کردم که بتونم این افراد رو برای شنیدن سخنرانی ام مشتاق کنم.

در مقالات بعدی در مورد تأثیر گذاری و وصل کردنِ مخاطبان به صحبت های خودمان بیشتر توضیح خواهم داد.

این مثال کوتاه رو بیان کردم تا اهمیت شناخت مخاطب رو بیشتر متوجه شیم.

اگر من از مخاطبان چنین اطلاعاتی رو بدست نمی آوردم قطعاً در این سخنرانی با شکست مواجه می شدم، کسی به صحبت هایم گوش نمی داد و یا شاید هم کارکنانی با هم دست به یکی می کردند و جَو سخنرانی را متشنج می کردند.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : موضوعات ممنوعه در سخنرانی

علاوه بر موضوعاتی که برای انتخاب موضوع گفته شد، نکات ممنوعی وجود دارد که بهتر است از آنها در سخنرانی خود استفاده نکنیم:

• موضوعاتی که ممکن است با بعضی از فرهنگ ها و عرف های هر منطقه همخوانی نداشته باشد.
• موضوعاتی که تجربه نکردیم و نیاز به تجربه و دانش کافی داشته باشد.

---

در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم : بعد از مشخص شدن هدف و موضوع…

ابتدا هدف و موضوع اصلی از سخنرانی رو در جایی یادداشت می کنیم.

سپس سرفصل هایی رو که قرار هست ارائه بدیم، در یک برگه کوچیک به اندازه فِلَش کارت می نویسیم و یک بارش فکر از سرفصل ها برای خودمون یادداشت می کنیم. البته نوشتن در فِلَش کارت اجباری نیست و با هر روشی که راحت هستیم میتونیم ایده های سرفصل سخنرانی خودمون رو یادداشت کنیدو هر چیزی رو که به ذهنمون میرسه یادداشت می کنیم.

بعد از اتمام این کار، فِلَش کارت ها رو مرور می کنیم و سرفصل هایی رو که نیاز به گفتن نداره یا اهمیت کمتری داره رو حذف می کنیم.

یعنی تو این مرحله اولویت بندی می کنیم که چه موضوعاتی رو ارائه بدیم و به صورت یک فیلتر عمل میکنیم.

سپس موضوعاتی رو که قرار است ارائه بدیم، متنش را می نویسیم، و بعد از این مرحله شروع به تمرین و شبیه سازی آن سخنرانی می کنیم و باز هم در این مرحله یک فیلترینگِ دیگه رو انجام میدیم و متن رو شروع به خلاصه کردن و ساده سازی میکنیم، چندین مرتبه این کار رو انجام میدیم تا به محتویات کوتاه، دلخواه و ساده سازی شده و زمانبدن شده ای که برای یک ارائه عالی برنامه ریزی کردیم برسیم.

پیشنهاد می کنم نگاهی به این مقاله بیندازید: چگونه متن سخنرانی را فراموش نکنیم

و در آخر اگر سوالی برایتان پیش آمده یا جایی از مقاله نیاز به توضیح بیشتر دارد و یا اگر نظری درباره این نوشته دارید می توانید در پایین همین صفحه در قسمت نظرات، سوال خودتان را مطرح بفرمایید تا در سریع ترین زمانِ ممکن به آن پاسخ داده شود.

 

همچنین اگر به نوشته ها و آموزش های این سایت علاقه مند هستید پیشنهاد می کنم در سایت ثبت نام نمایید تا از مطالب جدید آن مطلع شوید.

 

دانلود PDF مقاله “در سخنرانی چه بگوییم و چه موضوعی انتخاب کنیم”

[member]

دانلود PDF این مقاله

[/member]