حذف تکیه کلام و اِ گفتن

تکیه کلام ها عبارات یا جملاتی هستند که ممکن هست افراد در موقعیت های مختلف ازشون استفاده کنند. بعضی از این تکیه کلام ها جنبه طنز و شوخی دارند و یا برخی دیگه هم به عنوان جا پُرکن هایی برای به یادآوری بعضی کلمات یا اسامی به کار برده میشند. حذف تکیه کلام و اِ اِ اِ گفتن ، معمولاً کار خیلی ساده و راحتی نیست. چون این تکیه کلام ها تبدیل به عادت شدند و به قول قدیمی ها که میگن:

ترک عادت موجب مرض است

اما با راه کارهایی که در ادامه خدمتتون عرض می کنم هر کسی با کمی صبر و پشتکار می تونه تکیه کلام هایی که داره حذف کنه و فن بیان خوبی رو ارائه بده.

---

انواع تکیه کلام ها

انواع تکیه کلام های که وجود داره می شه به شکل زیر دسته بندی کرد:

تکیه کلام های عادتی:

تکیه کلام های عادتی، یکی از رایج ترین تکیه کلام ها هستند که ما در صحبت های روزمره امون استفاده می کنیم.

تکیه کلام های عادتی مثل:اِ اِ اِ ، چیز ، در واقع، عرضم به حضورتون که…، به اصطلاح، اِ اِ مممم و …

در زبان انگلیسی به ” اِ اِ اِمممم”، “درواقع” یا کلاً تکه کلام‌هایی که داریم جاپُرکن‌ها (Filler) گفته میشه، در حقیقت مغز ما این جاپُرکن‌ها رو میسازه تا وقتی کلمه‌ای کم میاره، جاش رو پُر کنه تا کلمه بعدی رو بسازه و به عبارتی مغز برای خودش زمان میخره تا کلمه یا جمله بعدی رو جفت‌وجور کنه.

به هر حال تکیه کلام ها به تعداد خیلی کم توی صحبت‌هامون اجتناب ناپذیر هستند، اما اگر این تکیه کلام ها زیاد تکرار بشند واقعاً مخاطب رو اذیت می کنه و موجب ناراحتیش میشه و از طرفی هم اگه ما زیاد از این تکیه کلام ها استفاده کنیم فرد با اعتماد به نفس پایینی شناخته میشیم.

---

تکیه کلام های خارجی:

چند سالی هست که تکیه کلام های خارجی وارد زبانِ ما شدند و ازشون بصورت خیلی عادی و عمومی استفاده می کنیم.

تکیه کلام های خارجی مثل: اوکی، او مای گاد، واوو  و …

البته این تکیه کلام ها بیشتر برای انگلیسی زبان ها هست که با توجه به خیلی از موارد، وارد زبان ما شدند و ما هم بصورت عمومی ازشون استفاده می کنیم. البته نمی شه گفت که این جور تکیه کلام ها بد هستند و باید حذف بشند، شاید این تکیه کلام ها بصورت شوخی استفاده بشند یا در جمع هایی که خیلی رسمی نیستند استفاده بشند، اما بهترِ که از این تکیه کلام ها در مراسم ها و جلسات رسمی استفاده نشند.

برای جایگزین کردنِ تکیه کلام های خارجی با واژه های فارسی می شه به چند مورد زیر اشاره کرد،

اوکی = بله حتما – به روی چشم – چشم حتماً

او مای خدا = واقعاً – چه جالب – نه بابا

واووو = اووه – چه باحال – حرف نداره

---

تکیه کلام های فرهنگی:

تکیه کلام های فرهنگی، همونطور که از نامش پیداست، ریشه در فرهنگِ ما دارند و از زمان های قدیم، نسل به نسل، نقل شدند و به ما رسیدند.

تکیه کلام های فرهنگی مثل: چاکرم، مخلصم، نوکرم، خاکِ پاتم و …

این تکیه کلام ها بارِ مثبت و انرژی مثبتی ندارند و مثلِ گفتنِ “خسته نباشید”می مونه، اولِ صبح اکثراً با انرژی میآن سر کار و بهشون میگیم “خسته نباشید”، اولِ صبح همه پُر  انرژی هستند، وقتی که می گیم خسته نباشید طرفِ مقابل اگر هم خسته نباشه، خسته میشه.

این تکیه کلام های فرهنگی، شخص گوینده رو خار و ذلیل و کوچیک نشون میده.

این تکیه کلام ها، در طهران قدیم و زمان قاجار به وجود اومدند، در اون زمان لوطی بودن و خاکی بودن، حُسن محسوب می شد و همه می خواستند خودشون رو کوچیک و خار و خارکی نشون بدند.

آیا واقعاً خار و کوچیک نشون دادن خودمون که البته فقط در حدِ حرف هست، لازمه؟ قضاوتش با شما…

---

 تکیه کلام های سینمایی:

این تکیه کلام ها معمولاً تا چند ماه بعد از پایانِ اون سریال ادامه دارند و بصورت همه گیر از پیر و جوان، زن و مرد، نوجوان و بچه، ازشون استفاده می کنند.

متأسفانه انقدر اینجور جملات تکرار می شند و کارکترهای این سریال ها روی افراد تأثیر میزارند که حتی توی جلسات رسمی هم ازشون استفاده میشه و متأسفانه یکسری از افراد که اصلاً اینجور جملات به شخصیتشون نمیخوره، از این تکیه کلام ها استفاده می کنند.

کاری با بد یا خوب بودنِ این تکیه کلام ها نداریم، زمانی بازگو کردن این تکیه کلام ها بد و ضایع می شند که خیلی بیش از حد ازشون استفاده بشه و از حد تعادلش در بیاد، از طرفی هم اگه در جا و موقعیت مناسبش استفاده نشند ممکنِ شخصیت اون طرف رو زیر سوال ببره.

هر سخن جایی و هر نکته مکانی دارد

---

روش های حذف تکیه کلام

تا اینجا انواع تکیه کلام ها رو باهم بررسی کردیم و در ادامه به راه ها و روش های علمی و کاملاً عملی و اثبات شده برای حذف تکیه کلام ها می پردازیم، نکته ای که در همه روش های حذف تکیه کلام بسیار مهم است، اینه که، هیچ کدومشون با انجام دادنِ یکی دوبار اثر بخش نخواهند بود، ما قرار هست که یک عادت رو از بین ببریم یا به عبارتی، یک عادت (خوب) رو جایگزین یک عادت (بد) کنیم، بنابراین همونطور که در اول این مقاله عنوان شد، این کار نیاز به صبر، حوصله و پشتکار داره.

بعضی از عادت ها کلیدی هستند، اگر آنها را بسازید، آنها هم عادت های دیگر را می سازند

 

سکوت کردن:

سکوت یکی از قدرتمند ترین تکنیک ها در سخنرانی و صحبت کردن است.

علاوه بر این ها تکنیکی به جای اِ گفتنِ و حذف کردن اِ هست، مثلاً اگر ذهنِ ما کلمه ای پیدا نکرد و خواست جاش رو با اِ پر کنه، بهترِ که به جای گفتنِ اِ، سکوت کنیم، حتی اگر این سکوت چند ثانیه هم طول بکشه اصلاً هیچ ایرادی نداره.

این جمله رو یک بار به همراهِ اِ و یک بار با سکوت در بین کلماتش تکرار کنید:

“سخنرانی، یکی از مهم ترین موارد در علومِ ارتباطات است.”

 لطفاً جمله بالا رو بخوانید: (توی دلتون نخوانیدا)

همراه با اِ : سخنرانی،  اِ اِ اِ   یکی از  اِ اِ اِ    مهم ترین موارد در  اِ اِ اِ   علومِ ارتباطات است.

همراه با سکوت: سخنرانی، ــــــــ یکی از ــــــــ مهم ترین موارد در ــــــــ علومِ ارتباطات است.

---

تبدیل اِ به اوم:

مورد بعدی این هست که وقتی متوجه می شیم در صحبت هامون میخایم اِ اِ اِ بگیم، سریع، اِ اِ اِ رو به اوم تبدیل کنیم. اوم گفتن نسبت به اِ گفتن دو فایده داره:

1. برای افرادی که صحبت های ما رو می شنوند، اوم گفتن خیلی نامحسوس تر از اِ هست و کمتر اذیت میشند.
2. گفتنِ اوم، نسبت به گفتنِ اِ انرژی بیشتری از ما می بره و بیانش خیلی دشوارتر هست، بنابراین ذهنِ ما ترجیح میده که اوم رو هم حذف کنه و حذف تکیه کلام ها صورت بگیره.

 پس بهترِ وقتی که متوجه شدیم داریم اِ میگیم، سریع دهانمون رو ببندیم و اِ را به اوم تبدیل کنیم.

نکته: اصلاً جای هیچ نگرانی نیست، خیلی از افراد اصلاً متوجه این کارِ ما و اوم گفتنِ ما نمیشند.

---

طراحی اولِ صحبت:

برای بیشترِ افراد شروعِ صحبت خیلی سخت است و همیشه شروعِ صحبت رو با دشواری و به همراه کلی تکیه کلام خواهد بود.

بنابراین اگر شروعِ صحبت کردن برای ما هم سخت است، بهترِ که روی شروع صحبتمون بیشتر فکر کنیم و تمرکز داشته باشیم. در سخنرانی به دانشجویانم همیشه توصیه می کنم که شروعِ سخنرانی رو بیشتر از کل سخنرانی تمرین کنند، یعنی اگر برای بدنه یک سخنرانی ۷ مرتبه تمرین می کنند، برای شروع سخنرانی حداقل ۲۰ مرتبه تمرین کنند تا شروعِ فوق العاده ای داشته باشند.

این موضوع مثل زمانی هست که ماشین روشن نمی شه و باید هولش داد، وقتی که هول دادیم ماشین روشن شد دیگه بقیه اش کاری نداره.

بنابراین استارتِ اولیه در صحبت هامون خیلی مهم است

---

 

روانشناسی شرطی سازی کلاسیک:

پاولوف (Pavlov) دانشمندی روسی بود که آزمایش های زیادی رو در مورد دستگاه گوارش انجام می داد، و به صورت اتفاقی آزمایشی را انجام داد و متوجه شد که سگ ها وقتی ظرف غذا رو می بینند از دهانشان بزاق ترشح می شود، جالب اینجا بود که اگر در ظرف، غذایی وجود نداشت، بازهم بزاق دهان سگ ها راه می افتاد.

این باعث شد که در ذهن پاولوف ایده ای ایجاد شود که آزمایشی را انجام دهد. او برای این آزمایش اتاقی برای سگ ها فراهم کرد که در آن اتاق ابتدا صدا و در بعضی مواقع نوری روشن می شد و چند ثانیه بعد، از بالای اتاق غذا ریخته می شد و سگ آن را می خورد.

پاولوف بعد از چند روز با همین رویه پیش رفت، یعنی قبل از اینکه به سگ غذا بدهد، صدایی را پخش می کرد یا نوری را روشن و خاموش می کرد و بعد غذا را در اختیار سگ قرار می داد.

این آزمایش نتیجه جالبی داشت، پاولوف مثل همیشه، صدایی را پخش می کرد و نوری را روشن و خاموش می کرد ولی غذایی به سگ نمی داد، اما بزاقِ دهان سگ شروع به ترشح شدن می کرد.

داستانی که در بالا خواندید توضیحی ساده از شرطی سازی کلاسیک بود، البته این نوع شرطی سازی فقط مختص به حیوانات نیست.

یک مثال:

فقط کافیه که بگم: لیموی تُـــــــرش / لواشک تُـــــــرش

همین الان خودم هم دهنم آب افتاد! ?

این نوعی از شرطی سازی هست که ما وقتی کلمه تُـــــــرش را می‌شنویم، ذهن ما ناخودآگاه دستور میده که بزاق دهان ترشح بشه و آب دهن‌مون راه می‌افته.

حالا ما باید ذهنمون رو شرطی سازی کنیم، یعنی به ذهنمون یاد بدیم، وقتی‌که  اِ…  بگی جریمه میشی!

---

 

استفاده از کش:

بهترین راه برای شرطی سازی ذهنمون و حذف تکیه کلام ها استفاده از کِشِ پول هست. هر زمان که اِ… گفتیم، کِش رو کمی بکشیم و رها کنیم تا یک ضربه کوچیک به دست‌مون بخوره.

 بعد از ۱۰ الی ۲۰ بار ضربه خوردن با کِش، متوجه می‌شیم که، اِ… از جملات ما به شدت کم شده و بعد از یک مدت هم تقریباً به صفر می‌رسه.

حالا چرا دیگه اِ… نمی‌گیم؟ چون ذهن ما می‌بینه وقتی اِ… بگه، تنبیه می‌شه و ناخودآگاه این مشکل حل میشه.

بنابراین اصلاً  نیازی نیست سراغ تمرین‌های عجیب و غریب بریم و یا کارهای خاصی انجام بدیم.

---

ذهنمان را دست کم نگیریم:

اگر دقت کرده باشید، افرادی که خیلی پُر حرف هستند (ماشااله) خیلی کمتر از افراد عادی و یا اصلاً اِ نمیگند، دلیل این موضوع مشخص هست.

این افراد انقدر حرف زدن رو در طولِ روز تمرین می کنند که مغزشون با قدرت و سرعتِ بیشتری نسبت به آدم هایی که کمتر صحبت می کنند عمل می کنه.

طراحی مغز همه ما انسانها به یک شکل هست (البته منظور افرادی نابغه یا استثنایی نیست، منظور اقلیت افراد هست) و از اونجا که افرادِ کم حرف، خجالتی و درون گرا نسبت به افراد پُر حرف کمتر صحبت می کنند بدیهی ست که ذهنشون قدرتِ ساختن کلمات و جملات رو به سرعت نداره.

خوشبختانه ما با تمرین می تونیم سرعتِ ذهنمون رو در این مورد افزایش بدیم، سلول های مغز ما مثل ماهیچه های بدنمون هستند، هر چقدر بیشتر ازشون کار بکشیم و بیشتر تمرین کنیم، ورزیده تر و قدرتمندتر میشند.

بنابراین پیشنهاد می کنم برای قوی تر کردنِ ذهن مون، سعی کنیم با سرعتِ بیشتری نسبت به حالتِ عادی شروع به صحبت کنیم، (البته نه در جمع، زمانی که خودمون تنها هستیم) در این تمرین ذهنِ ما یاد میگیره که باید سریع کلمات و جملات رو بسازه و بعد یاد میگیره که در حالت عادی، زمانیکه میخواهیم به صورتِ معمولی صحبت کنیم و سرعتمون پایین تر هست، دیگه دنبال کلمات و جملات نگرده، و ذهنمون همیشه جلوتر از بیانمون هست و همیشه چندتا کلمه و جمله زاپاس داره و دیگه به هیچ عنوان اِ نمیگه.

---

ضبط صدا:

و در آخر هم، صدای خودمون رو ضبط کنیم تا:

1. متوجه بشیم واقعا ًچقدر از اِ در صحبت هامون استفاده می کنیم.
2. ضبط کردنِ صدای خودن یک روش بسیار حرفه ای است و به ما کمک می کنه تا الگوی اِ گفتنِ خودمون رو پیدا کنیم، یعنی اینکه به ما نشون میده که ما در کجای جمله بیشتر اِ می گیم، در اولِ جمله، در وسط جمله، در آخر جمله، در زمان گفتنِ اسم ها و …

بنابراین الگوی بیانی خودمون رو برای اِ گفتن پیدا کنیم تا بتونیم راحت تر و در جایی که باید، حواسمون بهش باشه.

و در پایان اگر سوالی در مورد حذف تکیه کلام ها دارید، زیرِ همین مقاله و در قسمتِ نظرات، سوال خودتون رو بپرسید تا در سریعترین زمانِ ممکن به آن پاسخ داده شود

 
دانلود PDF مقاله “حذف تکیه کلام و اِ گفتن”

[member]

دانلود PDF این مقاله

[/member]